علت سیاه شدن بدلیجات و راههای پیشگیری و رفع آن – بدلیجات به مرور زمان سیاه یا کدر میشوند، اما چرا این اتفاق میافتد و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد؟ در این راهنما به دلایل علمی سیاه شدن بدلیجات و راهکارهای عملی برای رفع و پیشگیری از آن میپردازیم.
۱. دلایل اصلی سیاه شدن بدلیجات – علت سیاه شدن بدلیجات و راههای پیشگیری و رفع آن
🔵 واکنش شیمیایی با هوا و رطوبت (اکسیداسیون)
-
فلزاتی مانند نقره، مس و برنج با گوگرد و اکسیژن هوا واکنش داده و سولفید نقره یا اکسید مس تشکیل میدهند که باعث سیاهشدن میشود.
-
رطوبت این فرآیند را تسریع میکند.
🔵 تماس با مواد اسیدی و شیمیایی
-
عرق بدن (حاوی نمک و اسید اوریک)
-
عطر، اسپری مو، لوازم آرایشی
-
مواد شوینده (وایتکس، مایع ظرفشویی)
🔵 آبکاری بیکیفیت
-
بدلیجات آبکاری شده اگر لایه محافظ نازک داشته باشند، به مرور زمان لایه زیرین (معمولاً مس یا برنج) نمایان و سیاه میشود.
🔵 الکترولیز (تماس با فلزات دیگر)
-
قرار گرفتن بدلیجات در کنار فلزات واکنشدهنده (مثل آهن) در محیط مرطوب باعث سیاهشدن سریعتر میشود.
۲. راههای رفع سیاهی بدلیجات
✅ روشهای خانگی
الف) جوش شیرین + فویل آلومینیومی (برای نقره و استیل)
-
یک لیوان آب جوش + ۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین + تکهای فویل آلومینیوم.
-
بدلیجات را ۵-۱۰ دقیقه در آن قرار دهید.
-
با آب سرد بشویید و خشک کنید.
ب) خمیر دندان (سریع و آسان)
-
خمیردندان سفید (بدون ژل) را با مسواک نرم روی سطح بمالید.
-
پس از ۲ دقیقه با آب بشویید.
پ) سرکه سفید + نمک
-
نصف فنجان سرکه + ۲ قاشق نمک.
-
۱۵ دقیقه خیس کنید، سپس با مسواک تمیز کنید.
✅ محلولهای تخصصی
-
پولیش نقره (Silver Polish): برای نقره استرلینگ.
-
پولیش استیل (Stainless Steel Polish): برای استیل ضدزنگ.
۳. راههای پیشگیری از سیاه شدن بدلیجات
🔷 نگهداری صحیح
-
در جعبه جواهرات پارچهای یا کیسه زیپدار نگهداری کنید.
-
یک جاذب رطوبت (مثل سیلیکاژل) در جعبه قرار دهید.
🔷 کاهش تماس با مواد شیمیایی
-
قبل از استفاده از عطر، کرم یا شویندهها، بدلیجات را درآورید.
-
بعد از هر بار استفاده، با پارچه نرم پاک کنید.
🔷 استفاده از روکش محافظ
-
برای نقره، میتوانید از لاک ناخن بیرنگ در قسمتهای کمتماس استفاده کنید.
-
ماهی یکبار با پارچه جواهراتی مخصوص پولیش دهید.
۴. جدول مقایسه فلزات و مقاومت در برابر سیاه شدن
| فلز | میزان مقاومت | عمر براق ماندن |
|---|---|---|
| نقره ۹۲۵ | ★★☆ | ۶ ماه – ۱ سال |
| استیل ۳۱۶L | ★★★★★ | ۵+ سال |
| مس/برنج | ★☆☆ | چند هفته |
| طلای آبکاری | ★★★☆ | ۱-۳ سال |
۵. سوالات متداول (FAQ)
❓ آیا سیاه شدن بدلیجات خطرناک است؟
خیر، اما ممکن است باعث حساسیت پوستی یا تغییر رنگ پوست شود.
❓ چرا بعضی بدلیجات با پوست من واکنش میدهند؟
به دلیل نیکل یا مس موجود در آلیاژ که با عرق بدن واکنش میدهد.
❓ آیا میتوان از وایتکس برای تمیز کردن استفاده کرد؟
❌ هرگز! وایتکس فلز را تخریب میکند.
۶. نتیجهگیری
-
علت سیاه شدن: رطوبت، مواد شیمیایی و واکنش اکسیداسیون.
-
رفع سیاهی: جوش شیرین + فویل، خمیردندان یا پولیش مخصوص.
-
پیشگیری: نگهداری خشک، کاهش تماس با مواد شیمیایی و پولیش منظم.
با این روشها میتوانید بدلیجات خود را همیشه براق و مثل نو نگه دارید!
